Sięgnąć po rozwój, czyli jak ratować pracownika z wypaleniem zawodowym

 Nie ma znaczenia zajmowane stanowisko, przebieg kariery, branża – wypalenie zawodowe może dosięgnąć każdego. Wypalenia zawodowego nie można lekceważyć, należy reagować już w przypadku pierwszych symptomów. Szczęśliwie są sposoby, by mu przeciwdziałać – niebagatelną rolę w tym procesie odgrywa inwestowanie w rozwój pracowników.

Czynnik wpływający na stan zdrowia

Na początku roku media przypomniały, że od 1 stycznia 2022 roku wypalenie zawodowe oficjalnie znajduje się w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób (ICD-11). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wpisała je do tego rejestru już w 2019 roku jako czynnik wpływający na stan zdrowia.

WHO wskazało, że wypalenie to syndrom rozumiany jako wynik przewlekłego stresu w miejscu pracy, którego nie udało się skutecznie zwalczyć. Charakteryzuje się poczuciem wyczerpania, zwiększonym dystansem emocjonalnym do pracy, poczuciem negatywizmu lub cynizmu związanego  z wykonywaną pracą oraz poczuciem zmniejszonej efektywności zawodowej.

Omawiająca problem wypalenia zawodowego firma Hutchinson Institute zauważa, że w sektorze HR coraz częściej mówi się o tzw. cichej rezygnacji, która charakteryzuje się brakiem zaangażowania i niechęcią do podejmowania działań wykraczających poza ścisłe ramy stanowiska. Bezpośredni związek z tym zjawiskiem ma właśnie wypalenie zawodowe.

Cicha zmora w wielu firmach

Z przywołanego w kontekście problemu wypalenia zawodowego badania EY Work Reimagined 2022 wynika, że prawie połowa (43%) pracowników zamierza w ciągu roku zmienić pracę. Jest to ponad sześciokrotny wzrost w porównaniu do 2021 r.  Dodatkowo aż 68% pracodawców przyznało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy zwiększyła się fluktuacja kadr.

- Chociaż częste i niespodziewane zmiany w kadrach negatywnie wpływają na działalność organizacji, tak naprawdę prawdziwą zmorą pracodawców stała się cicha rezygnacja. Z perspektywy pracodawcy "ciche odejście z pracy" jest o wiele gorsze od faktycznego złożenia wypowiedzenia – podkreślają eksperci Hutchinson Institute.  Pracownicy nie angażują się w działania firmy i nie chcą podejmować nowych działań. To sprawia, że obowiązkami obarczone zostają inne osoby w organizacji.  Skutkiem jest ogólna frustracja i wypalenie zawodowe kolejnych pracowników.

Badania, które miały na celu weryfikację zjawiska oraz wskazanie sposobów przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu i cichej rezygnacji są jednoznaczne: jednym z najskuteczniejszych środków jest inwestowanie w rozwój pracowników.  Zdobywanie nowych kompetencji pozwoli pracownikom na nowo poczuć, że są w odpowiednim miejscu na swojej drodze zawodowej.

Co ważne, żaden "cicho odchodzący" pracownik nie powinien być spisywany na straty – warto inwestować w każdą osobę.  - W końcu zrekrutowaliście tego specjalistę z powodu jego umiejętności, teraz warto o niego powalczyć także ze względu na znajomość branży – podpowiadają eksperci z Hutchinson Institute.

Medycy i policjanci 

Według badań niemal co trzeci pracownik umysłowy w Polsce ma poczucie wypalenia zawodowego. Bardziej narażone są te osoby, które mają stały i bezpośredni kontakt z klientami, interesantami. Grupami szczególnie narażonymi na to zjawisko są więc np. pracownicy służby zdrowia czy policji, nauczyciele, pracownicy społeczni, urzędnicy, ale także np. handlowcy i pracownicy biur obsługi klienta.

W materiałach opublikowanych przez Hutchinson Institute przeczytać można, że pierwsze oznaki, które powinny  zaniepokoić, to znużenie, brak energii i zmęczenie.  - Te objawy należy oceniać w kontekście pracy zawodowej, a nie odnosić do innych aspektów życia. Jeśli ten stan trwa i przedłuża się, to kolejnymi objawami są wyczerpanie, problemy ze snem,  także apatia i rozdrażnienie. W konsekwencji może rozwinąć się potrzeba izolowania się od innych, obniżenie samooceny, a nawet depresja – wskazano.

Więcej o wypaleniu zawodowym można poczytać tutaj: https://hutchinson.org.pl/jak-sobie-radzic-z-wypaleniem-zawodowym/   

BUR służy wsparciem

W Bazie Usług Rozwojowych (https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl/)  znaleźć można ofertę  szkoleń i warsztatów poświęconych radzeniu sobie ze stresem i wypaleniem zawodowym. Pomagają one na nowo obudzić w sobie motywację do pracy. Większość propozycji kierowana jest do pracowników wszelkich branż, na każdych stanowiskach, także do właścicieli firm.

Grupę docelową szkoleń z reguły stanowią osoby w szczególny sposób narażone na:

- pracę pod presją czasu;

- obciążenie obowiązkami;

- kontakt z wymagającymi petentami;

- kontakt ze środowiskiem patologicznym;

- monotonność.

W BUR znaleźć można również oferty przygotowane z myślą o konkretnych grupach zawodowych – to chociażby szkolenie "Przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu w branży budowlanej". 

We wrześniu przypada Dzień Walki z Wypaleniem Zawodowym. Warto już dziś zainteresować się problemem w najbliższym otoczeniu, w miejscu pracy, wśród współpracowników i załogi. Być może do czasu Dnia Walki uda się znacząco ograniczyć liczbę aktywnie walczących z problemem.