Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości prezentuje wnioski z raportu „Potencjał do tworzenia nowych rad sektorowych ds. Kompetencji”

System Rad Sektorowych ds. Kompetencji to istotny element kształtujący gospodarczą rzeczywistość, a także przyszłość wielu branż. To m.in. dzięki pracy Rad Sektorowych polski rynek ma dostęp do licznych opracowań dotyczących kluczowych kompetencji niezbędnych w poszczególnych sektorach gospodarczych. Jakie branże są warte włączenia w system, a także jakie przeszkody napotyka struktura – o tym w najnowszym raporcie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP).

Czym jest System Rad Sektorowych?

System Rad Sektorowych ds. Kompetencji (SRK) to funkcjonująca z powodzeniem – w wielu europejskich krajach – struktura, która pozwala włączać pracodawców w aktywne identyfikowanie i przewidywanie kompetencji niezbędnych na danym rynku pracy. Działa w oparciu o powołane w tym celu struktury, tworzone w podziale na poszczególne branże (sektory), których zadaniem jest gromadzenie wiedzy na temat aktualnych potrzeb kwalifikacyjno-zawodowych w danym sektorze gospodarki, upowszechnianie jej, inicjowanie współpracy między przedsiębiorcami a uczelniami i innymi podmiotami, a także tworzenie rekomendacji gospodarczych uwzględniających bieżące potrzeby rynku, w tym np. propozycje zmian prawnych czy edukacyjnych. Organem nadrzędnym do poszczególnych Rad Sektorowych są Rady Programowe ds. Kompetencji.

W Polsce funkcjonuje obecnie 17 Sektorowych Rad ds. Kompetencji, a wśród nich m.in. Opieka Zdrowotna i Pomoc Społeczna, Finanse, Budownictwo, Motoryzacja i Elektromobilność, Handel czy Informatyka. Obszary ich działania definiowane są w oparciu o Polską Klasyfikację Działalności (PKD), choć dopuszczane są także inne kryteria, takie jak np. wielkość sektora lub jego potencjał eksportowy czy rozwojowy.

Branże warte objęcia Systemem Rad Sektorowych

Jak wynika z raportu „Potencjał do tworzenia nowych rad sektorowych ds. kompetencji” –  przygotowanego przez Instytut Analiz Rynku Pracy na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – w Polsce istnieje wiele nieujętych jeszcze w systemie obszarów gospodarczych, stwarzających potencjał dla powstawania Rad Sektorowych. W opracowaniu uwzględniono 11 istotnych, szybko rozwijających się branż, dla których powołanie nowych rad byłoby wskazane. Objęcie ich Systemem Rad Sektorowych mogłoby przynieść istotne korzyści, wynikające z lepszego przepływu informacji między przedsiębiorstwami a sektorem edukacji.

– Analizując bardzo różnorodne podejścia do definiowania branż, można przyjąć, że kryterium wyboru sektorów, dla których należałoby tworzyć rady, powinno być ich aktualne i przyszłe znaczenie dla gospodarki i rozwoju społecznego. Decyzja o tym, czy rada powstanie, powinna być także oparta o zdolność sektorów do wyłaniania własnej reprezentacji i możliwość zarządzania organizacją, jaką jest rada sektorowa – wskazują autorzy opracowania. Wytypowane przez nich sektory biznesowe wyróżniają się dynamicznym rozwojem oraz rosnącym zapotrzebowaniem na nowe kompetencje, wynikającym z postępu w cyfryzacji czy zrównoważonym podejściem do realizowanej działalności.

Pośród branż, których objęcie systemem mogłoby znacząco przyczynić się do ich rozwoju, wskazano sektory: e-commerce, logistykę i transport, energetykę (w tym OZE), nieruchomości, eventy, przemysł meblowy, branżę kosmetyczną / beauty, produkcję komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych, produkcję innych maszyn i urządzeń, edukację oraz sport. Wśród kryteriów mających wpływ na ocenę potencjału, pod uwagę wzięto m.in. udział sektora w PKB, liczbę działających w obszarze podmiotów gospodarczych oraz wielkość rynku pracowniczego.

Przeszkody w rozwoju Systemu Rad Sektorowych ds. Kompetencji

Jak wynika ze wspomnianego raportu, największą barierą we włączaniu nowych branż do systemu są warunki konieczne do spełnienia przez podmioty chcące tworzyć radę sektorową, wśród których znajduje się m.in. minimalna liczba pracowników sektora lub samych podmiotów. Innymi widocznymi trudnościami są: sposób i wielkość finansowania działalności rad (niezbędna do realizacji badań, tworzenia opracowań czy propozycji zmian legislacyjnych), a także zaangażowanie interesariuszy w organizację posiedzeń plenarnych. Przeszkodą w aktywnym uczestniczeniu w spotkaniach odbywających się w ramach rady, często są znaczne odległości między rozproszonymi członkami – tu jednak rozwiązaniem powoli staje się wprowadzenie możliwości zdalnego uczestnictwa w radach. W przypadku finansowania, za skuteczny i rekomendowany, a przy tym zapewniający stabilność funkcjonowania typ finansowania uznaje się model hybrydowy, łączący fundusze publiczne oraz działalność zarobkową rady lub system składowy obejmujący członków.

Autorzy opracowania wskazują również na inny aspekt formowania nowych rad sektorowych, jakim jest sposób definiowania danego sektora. Nie istnieje klasyfikacja idealna, ponieważ wraz z rozwojem gospodarczym i postępem technologicznym wciąż będą pojawiać się nowe branże czy biznesy. Kluczowy dla większego powodzenia systemu jest zdaniem specjalistów także wzrost rozpoznawalności i widoczności rad, który przełożyłby się na większe zaangażowanie interesariuszy. Wzorem w tym zakresie mogą być dla Polski rynki czeski czy brytyjski.

Więcej o obecnym stanie i możliwościach polskiego Systemu Rad Sektorowych ds. Kompetencji można przeczytać w raporcie „Potencjał do tworzenia nowych rad sektorowych ds. kompetencji”.

System Rad Sektorowych ds. Kompetencji będzie kontynuowany poprzez wdrażanie wydawanych przez nich rekomendacji, w postaci nabywania kwalifikacji i kompetencji, wynikających z potrzeb rozwojowych przedsiębiorców i ich pracowników.