Pomiń nawigację

11 czerwca 2021 r.

Różne oblicza pracy i edukacji zdalnej

Każdy z nas marzył o tym, żeby wszyscy dali nam  spokój i pozwolili pracować w ciszy i samotności. I nic w tym dziwnego, bo jak pokazują badania, ludzie najbardziej efektywnie pracują poza miejscem pracy. Nie bez powodu w biurach wyznacza się miejsca cichej pracy, wyizolowane salki konferencyjne, w których można się skupić. Lubimy pracę w takich warunkach. Zupełnie niespodziewanie przyszedł czas, kiedy część z nas wreszcie może takiej pracy zakosztować w zaciszu swojego domu. Inni muszą zmierzyć się z home office w domu czy mieszkaniu intensywnie użytkowanym przez innych, mniejszych lub większych domowników. Specyfika home office w dobie koronaworusa i przed jego pojawieniem się, może dla wielu pracowników przybierać inne oblicze. Dla wielu osób zamknięcie szkół, przedszkoli i żłobków oznaczało potrzebę godzenia obowiązków zawodowych nie tylko z opieką nad dziećmi, ale także koniecznością zdalnego nauczania.  Prawie 2/3 Polaków pracujących zdalnie w pandemii odczuwa negatywne skutki home office. Są to przede wszystkim stres, problemy ze zdrowym odżywianiem oraz spadek efektywności – wynika z badania MultiSport Index 2020.

Praca zdalna często niesie ze sobą negatywne konsekwencje psychospołeczne oraz inne zagrożenia.  Kluczowe znaczenie ma mała liczba i niska jakość kontaktów między współpracownikami. Komunikacja realizowana jest przez różnego rodzaju środki komunikacji na odległość, takie jak: komunikatory, maile, fora pracownicze oraz rozmowy telefoniczne lub wideokonferencję. Z jednej strony, takie porozumiewanie się może być źródłem wielu konkretnych informacji, jednak z drugiej strony brak kontaktu „twarzą w twarz” może sprawiać  problemy komunikacyjne, a także niezrozumienie drugiej osoby i dwuznaczność. Osoby ekstrawertyczne, które potrzebują codziennego kontaktu z innymi , mogą odczuwać przy tego typu komunikacji spadek energii, a także niechęć do swoich codziennych obowiązków. Kolejną ważną negatywną konsekwencją pracy zdalnej jest pracoholizm. Pracownik, który może samodzielnie kształtować swój czas pracy, a także decydować się na dodatkowe zlecenia w celu wyższych zarobków, może wpaść w tzw. błędne koło pracy i zamiast spędzać czas na odpoczynku lub z rodziną, decydować się na pracę ciągłą.  Łatwo też o sytuację zupełnie odwrotną. Konsekwencją psychospołeczną może być także obniżenie poziomu koncentracji, ponieważ w środowisku domowym może występować wiele czynników rozpraszających uwagę, a także chęć wykonywania dodatkowych czynności typowo domowych. OLX zapytał osoby pracujące zdalnie czy w czasie wykonywania obowiązków zawodowych w domu zdarzało im zajmować się czymś innym. 82 proc. odpowiedziało twierdząco. Właśnie przez to pracownik może być mniej kreatywny lub wykonywać swoje obowiązki „na ostatnią chwilę”. Wiele zależy  od osobowości oraz doświadczeń zawodowych danego pracownika.

Zdalny rozwój kompetencji

Przeniesienie naszej sfery zawodowej do naszych prywatnych mieszkań naturalnie zintensyfikowało również proces rozwoju kompetencji w sposób zdalny. Intensywniej niż wcześniej korzystamy ze szkoleń  online. Zwiększoną popularność usług zdalnych widać też na przykładzie Bazy Usług Rozwojowych. Coraz więcej ofert usług rozwojowych w bazie, to szkolenia niestacjonarne. W minionych 12 miesiącach  usługi zdalne stanowiły aż 1/3 wszystkich usług.

Niestety każdego dnia zalewają nas tysiące różnej jakości ofert. Przeglądanie ich i selekcja oraz nietrafione wybory zwiększają tylko poziom frustracji i rezygnacji. Nie każda z firm szkoleniowych realizujących nawet wysokiej jakości szkolenia stacjonarne poradziła sobie z przeniesieniem swojej oferty do sfery online. Badanie Polskiej Izby Firm Szkoleniowych na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wyraźnie pokazuje, że nie dla wszystkich zmiana modelu biznesowego okazała się prosta. Po 9 miesiącach epidemii aż 60% firm przeniosło zaledwie 1/5 usług lub wcale nie przeniosło usług do on-line. Na rynku jest też wiele szkoleń praktycznych, np. dotyczących kompetencji zawodowych, w których potrzebne są umiejętności manualne. Takie szkolenia bardzo trudno przenieść do świata wirtualnego.  Jakość usług tych firm, którym się udało przenieść szkolenia do online także w wielu przypadkach pozostawia wiele do życzenia.

Według raportu Great Digital i Digital University nisko oceniane przez użytkowników są te usługi, które mają charakter marketingowy, podczas których nie ma możliwości interakcji, a także zadań angażujących uczestników. Wśród komentarzy od respondentów padały także zarzuty o niedopasowanie treści zajęć do formy przekazu tj. próba przekopiowania standardowego, stacjonarnego programu do formuły online, a także tendencja do odbiegania od założonej agendy i zbyt długa forma oraz irytujące problemy techniczne.

Problem ze skutecznością szkoleń zdalnych może jednak tkwić nie tylko po stronie realizatora usługi i trenera. Podczas szkoleń realizowanych zdalnie pojawiają się innego rodzaju „rozpraszacze” niż podczas szkoleń stacjonarnych. Dla wielu osób jedyną możliwością skupienia uwagi jest opuszczenie biura i spraw, które wydają się niezbędne do załatwienia przez nas od ręki. Będąc przed ekranem komputera często takiej możliwości nie mamy. Uczestnicy kursu oprócz „okna ze szkoleniem” mogą mieć otwarte na pulpicie dodatkowe firmowe aplikacje, programy lub służbową pocztę, które skuteczniej niż szkolenie przyciągają uwagę. Środowisko domowe podświadomie kojarzy nam się z czasem, który spędzamy z rodziną. Zwiększa to pokusę do sprawdzenia np. Facebooka czy Instagrama, co dla wielu kojarzy się z czasem relaksu w domowym fotelu. Rozpraszaczy uwagi może być oczywiście znaczenie więcej: telefon służbowy i prywatny w zasięgu ręki, migający ekran telewizora czy inni domownicy.

Dla wielu poważnym ograniczeniem jest brak możliwości bezpośredniej interakcji z trenerem i innymi uczestnikami. Na szkoleniu online trudniej przełamać barierę jeżeli uczestnicy wcześniej się nie znali. Wspólna kawa przed szkoleniem stacjonarnym lub lunch w jego trakcie potrafią pomóc w szybszej integracji uczestników, co przekłada się na otwartość podczas szkolenia i jego całą atmosferę. Szkolenie to nie tylko transfer wiedzy, ale też budowanie relacji pomiędzy uczestnikami oraz trenerem osadzone w konkretnym kontekście. Bez nawiązania tych relacji, treść szkolenia może pozostać jedynie ciekawą teorią.  

Wśród zalet rozwoju kompetencji za pomocą szkoleń zdalnych często wymienia się ich elastyczność. Jeżeli jakieś moduły nie są realizowane „na żywo” uczestnik sam decyduje kiedy weźmie w nim udział. Gdy uczestnik chce zrobić sobie przerwę, może zatrzymać kurs i wrócić do niego, gdy poczuje na to ochotę. Ta elastyczność może być jednak zarówno zaletą, jak i wadą. Wiele osób ma problem z zarządzaniem czasem i priorytetyzacją zadań. Nawet jeśli przełożony jest świadomy, że danego dnia bierzemy udział w szkoleniu często czujemy presję by najpierw wykonać wszystkie obowiązki zawodowe, a dopiero po wykonanej pracy, de facto w czasie prywatnym, nadrobić materiały ze szkolenia.

Pomocą w  wyborze najlepszej oferty szkoleniowej może okazać się Baza Usług Rozwojowych. To internetowa baza ofert edukacyjnych w której znajdziemy tysiące usług opublikowanych przez sprawdzone firmy szkoleniowe. System umożliwia także dodawanie ocen przez użytkowników, którzy skorzystali z danej usługi, co może być wskazówką dla poszukujących najlepszych szkoleń. Informacje publikowane przez firmy świadczące usługi rozwojowe zawierają wystandaryzowane informacje na temat szkolenia, co pozwala nam na łatwe porównanie ofert. Możemy skorzystać z wyszukiwania tematycznego,  sortowania i filtrów, co pozawala zawęzić listę rezultatów.  Baza Usług Rozwojowych zawiera także wskazówki w postaci Standardu Usług Zdalnego Uczenia się opracowanego przez Radę ds. Kompetencji Sektora Usług Rozwojowych. Głównym celem Standardu jest zapewnienie wysokiej jakości usług rozwojowych realizowanych zdalnie.  Może on stanowić przewodnik dla dostawców i odbiorców usług rozwojowych, a także dla osób odpowiedzialnych za zarządzanie i finansowanie rozwoju/uczenia się i każdej osoby, która poszukuje odpowiedzi na pytanie w jaki sposób wybrać najlepsze szkolenie online oraz na jakie elementy zwrócić uwagę? Standard obejmuje trzy obszary usługi zdalnej: relacja z klientem, projektowanie usługi, realizacja usługi. Każda z części Standardu składa się z czterech elementów: definicji, założonego rezultatu spełniania standardu odnoszącego się do klienta, zakresu walidacji oraz możliwych źródeł dowodów spełnienia tej części standardu.

Zachęcamy do zapoznania się z treścią standardu na stronie Rady ds. Kompetencji Sektora Usług Rozwojowych.

Przy okazji omawiania standardu warto jeszcze raz przypomnieć, że efektywność szkolenia zależy zarówno od dostawcy usług jak i samego uczestnika. Bez zaangażowania uczestników nawet najlepsze szkolenie nie przyniesie efektów.

Podnoszenie swoich umiejętności i nauka online w obecnych czasach wydaje się podwójnie trafionym pomysłem. Z jednej strony pozwala produktywnie spędzić czas, którego ze względów epidemiologicznych nie możemy wykorzystać na inne zajęcia. Z drugiej – pozwala też zyskać kwalifikacje, które mogą okazać się niezwykle cenne w post-kryzysowym krajobrazie rynkowym.

Na usługi zamieszczone w Bazie Usług Rozwojowych przedsiębiorcy mogą pozyskać dofinansowanie w ramach tzw. Podmiotowych Systemów Finansowania. tj. schematów dystrybucji środków z Europejskiego Funduszu Społecznego. Podmiotowe Systemy Finansowania oparte są na podejściu popytowym, pozwalającym na proste i szybkie finansowanie usług rozwojowych wybranych samodzielnie przez przedsiębiorcę i odpowiadających na jego indywidualne potrzeby rozwojowe. W jaki sposób ubiegać się o wsparcie? W pierwszej kolejności należy założyć konto w Bazie Usług Rozwojowych, znaleźć usługę dopasowaną do swoich potrzeb i skontaktować się z Operatorem usług rozwojowych w swoim regionie. Lista kontaktów do Operatorów dostępna jest na stronie.

Mikro, mali i średni przedsiębiorcy mogą także skorzystać z dofinansowania usług szkoleniowych i doradczych w ramach projektu „Kompetencje dla sektorów zadanie COVID-19”. Środki z tego projektu są przeznaczone są przeznaczone dla przedsiębiorstw działających w branży: finansowej, IT, motoryzacyjnej, opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, odzysku materiałowego surowców, żywności wysokiej jakości, komunikacji marketingowej, telekomunikacji i cyberbezpieczeństwa, gospodarki wodno-ściekowej i rekultywacji, chemicznej, przemysłu lotniczo-kosmicznego, handlu oraz dla przedsiębiorców świadczących usługi rozwojowych chcących profesjonalnie projektować, przygotowywać i realizować zdalne usługi rozwojowe oraz planujących transformację cyfrową firmy. Firmy zainteresowane takim wsparciem muszą wypełnić formularz rejestracyjny, a następnie przekazać operatorowi niezbędne dokumenty. Po zweryfikowaniu przez operatora i potwierdzeniu możliwości udziału w projekcie należy dokonać diagnozy potrzeb określając potrzeby edukacyjne wynikające z rekomendacji nadzwyczajnymi Sektorowych Rad ds. Kompetencji i wybrać usługi szkoleniowe lub doradcze w Bazie Usług Rozwojowych. W przypadku braku odpowiedniej usługi w BUR możesz wybrać usługi poza Bazą. Warunkiem dofinansowania jest zgodność tematyki oraz efektów uczenia się z rekomendacjami nadzwyczajnymi Sektorowych Rad ds. Kompetencji.

Lista Operatorów projektu „Kompetencje dla sektorów zadanie COVID-19” dostępna jest na stronie.

Dotykając tematu edukacji zdalnej nie można pominąć popularnej platformy e-learingowej - Akademia PARP.  Oferta Akademii, to 32 bezpłatne kursy online podzielona na 5 kategorii tematycznych: finanse, marketing, prawo, zarządzanie, kompetencje. Wszystkie kursy Akademii PARP są przygotowane przez ekspertów branżowych, którzy czuwają nad jakością prezentowanych w nich informacji i na bieżąco je aktualizują.  O poziomie i wartości oferty szkoleniowej portalu świadczyć może wysoka średnia ocena wszystkich kursów dostępnych na platformie – wynosząca: 4,7 w 5 stopniowej skali. Po ukończeniu całego szkolenia uczestnik otrzymuje certyfikat, których wydano już ponad 50 000.

Z ofertą portalu można zapoznać się na stronie.

 

Opublikowano: 11.06.2021 13:52
Poprawiono: 11.06.2021 13:40
Modyfikujący: Maria Piechocka
Udostępniający: Maria Piechocka
Autor dokumentów: