Kondycja firm szkoleniowych w czasie pandemii. Do 12 marca można starać się o środki na wsparcie.

Pandemia koronawirusa zmieniła rzeczywistość społeczną i gospodarczą na całym świecie. Wpłynęła na wszystkie dziedziny naszego życia. Polska gospodarka, a tym samym polskie firmy mają przed sobą największe wyzwanie od początków transformacji. Weszliśmy w okres recesji, której datę końcową trudno prognozować. Niemal całkowicie zatrzymały się niektóre sektory gospodarki, przerwały się łańcuchy dostaw, a wiele firm ma problemy z zaopatrzeniem. Na rynkach występuje efekt domina, który powoduje problemy finansowe w kolejnych przedsiębiorstwach. Nie inaczej sytuacja ma się z branżą szkoleniową i niewiele wskazuję na możliwość realnej zmiany tej sytuacji w najbliższym czasie.

Badanie sytuacji ekonomicznej podmiotów świadczących usługi rozwojowe

Alarmujących apeli i analiz w 2020 roku było wiele. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Polską Izbę Firm Szkoleniowych na zlecenie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiebiorczości już wiosną poprzedniego roku ponad połowa firm szkoleniowych i doradczych odnotowała opóźnienia w płatnościach za zrealizowane wcześniej usługi, niemal tyle samo straciło prawie 100 proc. swoich dochodów. Zatrzymanie sprzedaży i świadczenia usług od razu uderzyło w płynność finansową tych podmiotów, a zaraz potem także w pracowników i podwykonawców, którym te firmy nie są w stanie płacić.

Pod koniec 2020 r. Polska Izba Firm Szkoleniowych już po raz trzeci podzieliła się wynikami badania dotyczącego kondycji rynku szkoleniowego w Polsce. Jak zmieniła się sytuacja podmiotów świadczących usługi rozwojowe na przełomie tych kilku pandemicznych miesięcy? Niestety wyniki badania nie napawają optymizmem. Niemalże 80% firm szkoleniowych nie jest już w stanie finansować swojej działalności z bieżących przychodów. Aż 70 % respondentów deklaruje, że swoją działalność finansuje z oszczędności. Praktycznie wszystkie firmy uczestniczące w badaniu (95%) mówią o spadku sprzedaży usług szkoleniowych w następstwie epidemii koronawirusa. Prawie 2/3 podmiotów (ok. 63% firm) mówi o spadku przychodów większym niż 50% w relacji do roku ubiegłego. Należy podkreślić, że 45,32% firm zgłasza spadek sprzedaży na poziomie od 50 do 75% w roku 2020 w stosunku do roku 2019. Natomiast aż 16% firm zgłasza spadek sprzedaży w przedziale pomiędzy 75 a 100%. Alarmujące są również przewidywania przedstawicieli branży szkoleniowej co do przyszłości ich funkcjonowania. Zdaniem podmiotów świadczących usługi rozwojowe rok 2021 nie przyniesie dla nich poprawy. Ponad połowa z nich (51,16%) przewiduje zagrożenie likwidacją.

Wielu domniemywało, że branża szkoleniowa jest wśród tych uprzywilejowanych, które mogą kontynuować działalność przenosząc swoją działalność do sieć. Taka forma świadczenia usług była już przecież upowszechniona wśród części podmiotów. Próby dostosowania się do obecnej sytuacji poprzez przeniesienie usług do sieci nie przyniosły jednak planowanych efektów. Po 9 miesiącach epidemii aż 60% firm przeniosło zaledwie 1/5 usług lub wcale nie przeniosło usług do on-line. Okazuje się, że zmiana modelu biznesowe nie dla wszystkich jest taka prosta.  Na rynku jest też wiele szkoleń praktycznych, np. dotyczących kompetencji zawodowych, w których potrzebne są zajęcia praktyczne. Takie szkolenia bardzo trudno przenieść do świata wirtualnego.

Co doprowadziło do tak dramatycznej sytuacji w tej branży? Przede wszystkim firmy szkoleniowe borykały się z brakiem zamówień (ponad 80% firm wskazuje na ten problem) lub anulowaniem zamówień od klientów (ponad 75% wskazań). Nie łatwo było także zawalczyć o pozyskanie nowych zleceń (ponad 68% odpowiedzi). Na domiar złego nawet po zrealizowaniu usług ponad 1/3 przebadanych firm doświadczyła opóźnień w płatnościach od klientów.

Jak szacują eksperci PIFS branża szkoleniowo-doradcza w Poslce nie ustępuje wartością rynkowi reklamowemu czy sportowemu. To potężny sektor, który mocno chwieje się na nogach. 70 tys. działających obecnie w Polsce firm szkoleniowych daje pracę ponad 100 tys. pracowników. Wiosną ubiegłego roku ponad 33% firm przewidywało, że w najbliższych miesięcach będzie zmuszonych dokonać redukcji zatrudnienia. W listopadowej edycji badania prawie 17% respondentów wskazało, że dokonało zwolnień, prawie 14% zadeklarowało, że ma problemy z wypłatą pensji swoim pracownikom, a prawie 20%, że zwolnienia będą nieuniknione w perspektywie najbliższych miesięcy.

W ramach „Badania sytuacji ekonomicznej podmiotów świadczących usługi rozwojowe” zapytano przedstawicieli firm szkoleniowych, co według nich jest w stanie pomóc branży podnieść się z kolan. Większość respondentów wskazała na odroczenie zobowiązań względem Skarbu Państwa, ponad 35% firm oczekuje finansowania wynagrodzeń i rozliczeń z podwykonawcami. Prawie 32% firm wskazała na potrzebę pomocy w zmianie modelu biznesowego i inwestycjach w tym zakresie.

PARP wspiera firmy branży usług rozwojowych

W wyniku diagnozy sytuacji branży i wielostopniowych konsultacji, w których zaangażowane były Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Rady Sektorowe, Ministerstwo Rozwoju oraz Instytucja Zarządzająca POWER podjęto decyzję o przygotowaniu wsparcia dla mikro, małych, średnich i dużych przedsiębiorstw w obszarze szkoleń i doradztwa, które mają na celu likwidację skutków pandemii. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości uruchomiła projekt „Kompetencje dla sektorów zadanie COVID-19”, dzięki któremu mikro-, małe, średnie i duże przedsiębiorstwa mogą otrzymać dofinansowanie do usług szkoleniowych i doradczych. Na ten cel Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości przeznaczyła blisko 60  mln złotych. Środki pochodzą z unijnego Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój i są przeznaczone dla przedsiębiorstw działających w branży: finansowej, IT, motoryzacyjnej, opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, odzysku materiałowego surowców, żywności wysokiej jakości, komunikacji marketingowej, telekomunikacji i cyberbezpieczeństwa, gospodarki wodno-ściekowej i rekultywacji, chemicznej, przemysłu lotniczo-kosmicznego, handlu oraz dla przedsiębiorców świadczących usługi rozwojowych chcących profesjonalnie projektować, przygotowywać i realizować zdalne usługi rozwojowe oraz planujących transformację cyfrową firmy.

W branży usług rozwojowych mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa mogą ubiegać się o zwrot części kosztów usług szkoleniowych i doradczych, które pomogą firmom z branży szkoleniowej w przestawieniu się na zdalne świadczenie usług – co może być remedium na ograniczone możliwości realizacji usług stacjonarnych w czasie pandemii, a także odpowiedzią na wyzwania przyszłości. Dofinansowanie obejmuje usługi wynikające z nadzwyczajnych rekomendacji Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Usług Rozwojowych. Wsparcie, jakie może otrzymać przedsiębiorstwo na dofinansowanie usług rozwojowych, wyniesie do 80 % wartości netto tych usług, co oznacza, że pozostałe 20% zapewniają przedsiębiorstwa uczestniczące w projekcie.

Wsparcie realizowane będzie w systemie refundacyjno-zaliczkowym, czyli część środków na finansowanie usługi przedsiębiorca otrzyma przed jej opłaceniem.Firmy zainteresowane wsparciem w zmianie modelu biznesowego i rozpoczęciem świadczenia swoich usług online muszą wypełnić formularz rejestracyjny, a następnie przekazać operatorowi niezbędne dokumenty. Po zweryfikowaniu przez operatora i potwierdzeniu możliwości udziału w projekcie należy dokonać diagnozy potrzeb określając potrzeby edukacyjne wynikacjące z rekomendacji nadzwyczajnych Sektorowej Rady ds. Kompetencji i wybrać usługi szkoleniowe lub doradcze w Bazie Usług Rozwojowych. W przypadku braku odpowiedniej usługi w BUR możesz wybrać usługi poza Bazą. Warunkiem dofinansowania jest zgodność tematyki oraz efektów uczenia się z rekomendacjami nadzwyczajnymi Sektorowych Rad ds. Kompetencji. Usługi powinny być realizowane, ocenione i rozliczone nie później niż w czasie 3 miesięcy od podpisania umowy.

Dofinansowane usługi mogą być realizowane w formie e-learningu (asynchronicznie), usługi zdalnej (w czasie rzeczywistym) lub stacjonarnie (wyłącznie dla grup zamkniętych, w siedzibie przedsiębiorstwa-klienta) - lub jako kombinacja tych form. Z uwagi na sytuację pandemiczną i zmieniające się obostrzenia zalecana jest realizacja usług wyłącznie online.

Rekrutacja do projektu wciąż jeszcze trwa. Zgłoszeń można dokonywać do 12 marca 2021 r. za pomocą formularza dostępnego na stronie.Firmy z tego sektora mogą także przygotować szkolenia dla firm innych branż, które oferują wsparcie w ramach Zadania Covid-19.

Przed zgłoszeniem warto szczegółowo zapoznać się z rekomendacjami nadzwyczajnymi Sektorowej Rady ds. Kompetencje Sektora Usług Rozwojowych.

Więcej przydatnych informacji dostępnych jest na stronie operatora projektu.